Sumi-e.

Na de 13e eeuw namen Chan-boeddhistische monniken de Xieyi-stijl van schilderen mee naar Japan. In het Westen is deze Boeddhistische stroming bekend onder de naam Zen.

“Sumi-e is mediteren met inkt. Het is een spirituele gebeurtenis, die alles te maken heeft met concentratie en contemplatie.”

De Xie-yi stijl is er op gericht om met zo weinig mogelijk krachtige penseelstreken het object weer te geven. Een levendige uitdrukkingskracht is belangrijk. Het werk wordt in “ één adem “ geschilderd, zodat niets van de levenskracht (ritmische vitaliteit oftewel harmonie met de Qi ) verloren gaat.

Het schildering geeft geen realiteit weer, maar veel meer de visie van de kunstenaar op die realiteit. Het is het idee van de kunstenaar over de ware aard, de essentie van het onderwerp. 

De penseelstreek geeft de instelling van de Geest van de kunstenaar weer. Een penseelstreek geeft echter ook de Qi van het object weer. De innerlijke vitaliteit van het object komt tot uitdrukking.

Mede daardoor is het belangrijk om voor het schilderen een ontspanningsoefening, of meditatie op het onderwerp te doen.

Deze ‘boze vis’ is tot stand gekomen, doordat ik op dat moment geïrriteerd en bozig was.

 De aubergine is in een paar streken geschilderd.

In Japan ging deze manier van schilderen Sumi-e heten. Het Japanse woord Sumi betekent zwarte inkt en e is schilderij, ‘schilderij in zwarte inkt’.

Sumi-e werd beschouwd als poëzie. Het waren visuele haiku’s met daarnaast de haiku in kalligrafie. Een haiku is een kort gedicht met vastgelegde regels, over de natuur.

In Sumi-e zien we de tradities van het Boeddhisme en van het Taoïsme samenkomen. Het yinyang- dualisme, het streven naar harmonie, het integreren van de witte ruimte.

Samengevat is Sumi-e:

1. Gebruik van zwarte inkt en alle tonen van zwart moeten in de schildering aanwezig zijn. Er wordt geen kleur of weinig kleur gebruikt.

2. De witte ruimte van een schildering is even belangrijk als het geschilderde. Het Yin-Yang concept, daardoor ontstaat harmonie.

3. Er kan niet verbeterd worden, het is wat het is.

“Schoonheid bereikt met een minimum aan streken: dat is de werkelijke betekenis van Sumi-e”

Tegenwoordig  wordt onder Sumi-e eigenlijk alles wat men met het Oosters penseel en zwarte inkt en/of kleur schildert verstaan. Ik vind dat een beetje jammer omdat de oorspronkelijke spirituele kant van Sumi-e hierdoor ondersneeuwt.