De materialen.

De materialen zijn bij het Chinees penseelschilderen en de Japanse variant Sumi-e hetzelfde.

In China worden ze “de Vier Schatten” genoemd: het penseel, de inktstaaf, de inktsteen en het papier.

 

 

 

De penselen.

Het penseel bestaat uit dierlijk haar dat verlijmd is en samengehouden wordt door een schacht van bamboe, hout, been en later   ook porselein. De verschillende haarsoorten, geit, paard, wolf, das, konijn, eekhoorn of combinaties hiervan, hebben  verschillende eigenschappen.

In tegenstelling tot een Westers penseel kan een Oosters penseel (Japans of Chinees, er is verschil maar voor ons westerlingen niet van belang) veel meer water en inkt opnemen.

Zorg goed voor je penselen, spoel ze voorzichtig uit en laat ze zo mogelijk hangend drogen. Ze worden verkocht met een lijmlaag om de haren. Spoel dit er voorzichtig uit en doe het bijgeleverde beschermhoesje er niet meer op.

De inktstaaf.

Een meestal fraai gedecoreerde staaf van gebrand hout, koolstof, vermengt met lijm. Ook hierin heb je weer vele kwaliteiten, vormen en kleuren zwart, bruin etc.. De beste inktstaaf, maar ook de duurste is:金不易 Jin Bu Yi van de  inktmakerij Old Hu Kai Wen 胡开文, die al sinds 1765 bestaat.  Deze heeft een sigaarvorm en is diep zwart. 

Een ding is wel zeker: als de staaf “ vies” ruikt moet je hem niet kopen.

 

De inktsteen.

Van de verschillende modellen is een middelmaat voor de beginneling zeker voldoende. De beste zijn van leisteen. Zie er op toe dat het oppervlak glad is.

 

Het papier.

Ook hierin is een grote verscheidenheid aan kwaliteit en soorten. Voor beginners zijn er rollen “rijstpapier” (yue gong dian). Dit is de goedkoopste rol. Nog goedkoper, maar met minder effect zijn de rollen Ikea-papier, desalniettemin heel goed bruikbaar als oefenpapier om de eerste streken te leren.  Links het yue gong dian, ‘rijstpapier’. Rechts rollen met losse vellen Wenzhou papier,  gemaakt van 50% bamboestro, 30% salagovezels en 20% rijstcellulose.

Het verschil in absorptievermogen van de Chinees rijstpapier is enorm. Welk papier je gebruikt is afhankelijk van welk effect je wilt krijgen. Gong-bi ‎schilderingen worden gemaakt op papier dat “sized” is, dat wil zeggen bewerkt met (kalium)aluin, waardoor het minder vocht opneemt. Als je in de Xie-yi ‎ methode schildert neem je papier dat meer vocht opneemt.

In China worden veel soorten papier geproduceerd. Er is papier van rijstvezels, bamboe, moerbei (mulberry) en van de bast van de  iepsoort Pteroceltis Tatarinowii. Al sinds de Tangdynastie (618-907) werd in de prefectuur Xuanzhou papier gemaakt. Dit is bekend als Xuanpapier. Als het met kaliumaluin bewerkt is heet het Double Xuan. In het Westen wordt het eigenlijk allemaal rijstpapier genoemd.

Xuanpapier staat bekend als het beste papier.

De firma Inkston stuurt graag een mapje met voorbeeld velletjes van hun Xuanpapier.

 

De Chinese waterverf.

Het Chinees penseelschilderen werkt ook met kleur. Verf wordt traditioneel van mineralen en planten gemaakt.
De Chinese verf is anders dan de Westerse aquarel- of waterverf. Er wordt net als bij de inkt lijm aan toegevoegd, zodat de verf tijdens het opplakken van de schildering niet uitvloeit.

Ook hierin heb je weer mogelijkheden. De goedkoopste en eenvoudigste is de tubes Chinese waterverf van Marie.

Er zijn ook kleureninkt staven te koop, bijzonder mooi, maar niet praktisch, want je hebt een inktsteen nodig om de inkt te wrijven en vervolgens moet je het op een schaaltje doen, als je een andere kleur wilt maken. Meerdere inktstenen in je bezit hebben gaat natuurlijk ook wel. Maar hier gaat mijn voorkeur niet naar uit.

In Canada leerde ik te werken met pigmenten, van plantaardige of minerale oorsprong, die vermengd werden met lijm. .

 

 

 

 

 

 

De kleur Camboge gemaakt van de hars van dennenbomen. In Nederland is het bekend als Gummigut

Het groene pigment is gemalen malachiet.

 

“Chips” die in water opgelost worden, ik voeg nog wel iets lijm toe.

En als laatste de professionele verf in potjes, deze kleuren zijn vaak van synthetische oorsprong. Deze zijn ook bij Inkston te koop.